Иэйэр-куойар хомус дьүрүскэнэ,
Ыраахха диэри дьиэрэйэ көт!
Саха омук киэн туттуута буолан
Олох устун эн дьүрүьүй!
( И.Голокова-Күүкэй)

Саха музыкальнай инструмена — хомус, киэҥ эйгэҕэ тахсан, Саха сирин ааттатта, үгүс дьон биһирэбилин ылла. Сүдү күүстээх, кыра кээмэйдээх хомуспут, ырыата ылбаҕайынан, тойуга дорҕооннооҕунан аҥардас сахалар эрэ буолбакка, бүтүн аан дойду дьонун интэриэһин тарта, сүүс омук сүрэҕин сүүйдэ, атын омук дьонун умсугута угуйда.
Хомус дьүрүһүтэр дьүрүскэнэ куйаары кытта ситимнээх буолан, былыр ойуун доҕуһуола эбит. Билигин да хомус эмтиир, ыраастыыр, арчылыыр күүһүгэр итэҕэйэбит, ол иһин сиэргэ-туомҥа туттабыт.
СР президена Е. А. Борисов бэс ыйын 27 күнүнээҕи ыйааҕынан, сэтинньи 30 күнүн — Түмэл төрүттэммит күнүн — Хомус күнүнэн биллэрбитэ. Онтон ыла өрөспүүбүлүкэ дьоно сэргэтэ сылын ахсын Хомус күнүн бэлиэтиир.
Саха хомуһа тыллаах чыычаах ырыаһыта буолан бар дьонугар, норуокка сөбүлэттэ. Биһиги өбүгэлэрбит былыр — былыргыттан сырдыыр, сылаанньыйар кэмнэригэр, сүөм түһэр нүһэр күннэригэр хомус дорҕоонунан санааларын саататаллара. Саха сирин мындыр, талааннаах тарбахтаах уустарын этигэн хомустара аан дойдуга киэҥник биллэн тарҕанан биһиги киэн туттуубут буолла.

Альбина Николаева.