МКУ "Нюрбинская МЦБС"

Центральная районная библиотека имени Федота Григорьевича Сафронова

ИЙЭ СЫЛААС АЛГЫҺЫНАН

Ньурба куорат киин бибилэтиэкэтин ааҕааччыны кытта үлэлиир салаатын 2023 сыллааҕы былааныгар ИЙЭ СЫЛААС АЛГЫҺЫНАН Ньурбаҕа бастакынан ГЕРОЙ ИЙЭ Анастасия Егоровна Ивановаҕа аналлаах тэрээһин эрдэттэн былааҥҥа турбута. Сыл саҕаланыытыттан Герой ийэ кыыһа Капустина М.А., бастакы сиэнэ Егорова К.П. уонна Андреева Ольга Валериевна – Ньурба оройуонун дьаһалтатын дьиэ кэргэҥҥэ, социальнай боппуруостарга үлэ салаатын сүрүннүүр специалиһа, Седалищева Саргылана Петровна — «Россия ийэлэрэ» түмсүү Ньурбатааҕы салаатын салайааччыта кыттыһан тэрээһин үлэлэр саҕаламмыттара.
Биһиги Ньурбабытыгар ГЕРОЙ ИЙЭ орден ахсынньы ый 1 күнүгэр 1947 сыллаахха аан бастакынан Иванова Анастасия Егоровнаҕа анаммыта. 1948 сыл тохсунньу 28 күнүгэр Анастасия Егоровнаҕа туттарыллыбыта. Ааспыт сыл, Ийэ сылын, бүтэһик ыйыгар бу үрдүк наҕараада Ньурба ийэтигэр анаммыта 75 сыла, быйыл учуутал уонна наставник, сылыгар туттарыллыбытынан эмиэ 75 сыла. Анастасия Егоровна Герой Ийэ буоларын таһынан кини кэргэниттэн учуутал Андрей Саввич Ивановтан саҕалаан оҕолоро, ыччаттара Ньурба сиригэр учууталлар династияларын төрүттээбит аймах буолаллар. Төрөппүт 12 оҕолоруттан 6 оҕо учуутал идэлээхтэр.
Тэрээһиммит геройдара ыал кыра кыыһа Капустина Мария Андреевна уонна ыал бастакы сиэнэ Клавдия Петровна Егорова Ньурбабытыгар киэҥник биллэр-көстөр, үгүс киһи тапталын-убаастабылын иҥэринэ сылдьар Далбар Хотуттар.

Анастасия Егоровна кыра кыыҺа Капустина М. А. уонна бастакы сиэнэ Егорова К. П.

Анастасия Егоровна сыдьааннара үтүө санаалара иҥмит минньигэс астаах сандалынан ыалдьыттары көрүстүлэр.
Мария Андреевна Ньурба 1 оскуолатын кэннэ СГУгар биолого-географическай факультетын бүтэрэн географ учуутал быһыытынан Ньурба 1-2-3 оскуолаларыгар үүнэр көлүөнэни иитиигэ үлэлии –хамсыы сылдьар. Төрөөбүт Ньурбатыттан университетка үөрэнэр сылларыгар тэйэ сылдьыбыт Мария Андреевна дойдутун дьиҥнээх патриота буоларын бары билинэбит. Аҥардас уруогун үөрэтиинэн эрэ муҥурдаммакка кини 13 сыл «Овощевод» оҕо лааҕырын үлэлэтэн сүүһүнэн туонна хаппыыстаны, араас оҕуруот аһын совхозка туттараллара. Кини салалтатынан 3 № оскуола туристара уонунан сылларга бастакы миэстэни кимиэхэ да биэрбэтэхтэрэ, Ньурба чиэһин республика таһымыгар көмүскээн инники күөҥҥэ сылдьыбыттара. 1993 сыллаахха республикаҕа бастакынан «ЭКОЛОГИЯ ТИЭРГЭНТЭН САҔАЛАНАР» хамсааһыны эмиэ Мария Андреевна саҕалаабыта. «СИБЭККИ-ОЛОХПУТ АРГЫҺА» бырайыагынан 2№ оскуолатын үөрэнээччилэрин батыһыннаран сибэкки олордо сылдьарын, «КҮӨХ ПАТРУЛЬ» волонтердарын кытта куул тутан куораты ырааһырдан хомуйа сылдьарын бары көрбүт буолуохтаахпыт. Мин тус бэйэм Ньурба куорат сайынын Мария Андреевнанан сирэйдиибин. Кинитэ суох Ньурба Ньурба буолбатах. Ыһыахтарга мааны ырбаахы кэтэн сарбалдьыйа хаампакка анал үлэлиир көстүүмнээх ытык сири харыстаан үлэлии сылдьар Андреевната суох ыһыах ыһыах буолбатах. Ытык Хатыҥы, Хоруу төрдүн бэлиэтээн оҕолорунаан күрүөлээн көрөр-истэр, сүппүт Аммосовка, Александровка дэриэбинэлэр оннуларыгар мэҥэ бэлиэлэри туруорбут эмиэ Мария Андреевна.
Саха сирин үөрэҕириитин туйгуна, «Учууталлар династияларын», «Дьиэ кэргэн политикатыгар кылаатын», «Ньурба патриота» бэлиэлэр кавалердара, Бүлүү экологическай комитетын бочуоттаах чилиэнэ, РФ уопсай үөрэхтээһинин бочуоттаах үлэһитэ, Учууталлар учууталлара Мария Андреевна үгүс бэлиэ наҕараадаларыттан саамай үрдүктүк тутара «РОССИЯ БОЧУОТТААХ ДОНОРА» бэлиэтин. Тулалыыр эйгэтин, дойдутун туруктаах буоларын туһугар олоҕун анаабыт учуутал хаанынан төһөлөөх киһи олоҕо салҕаммытын, тыына, олоҕо уһаабыта буолуой….
Мария Андреевна Ньурбатын үйэтитэр аналлаах күүстээх краевед буолар. «МОЯ МАЛАЯ РОДИНА-НЮРБИНСКИЙ РАЙОН» учебник, «НЮРБИНСКИЙ РАЙОН РС/Я/» географическай атлас тахсыытыгар үлэспитин таһынан «ПАМЯТНИКИ ГОРОДА НЮРБА», «ПАМЯТНИКИ, ПОСВЯЩЕННЫЕ ВОВ», «ИХ ИМЕНАМИ НАЗВАНЫ УЛИЦЫ НЮРБА», «НЮРБА ГОРДИТСЯ ИХ ИМЕНАМИ» кинигэлэр ааптардара. Икки кинигэтэ «СЕРЕБРЯННЫЕ, ЗОЛОТЫЕ МЕДАЛИСТЫ НЮРБЫ» уонна «КНИГА ПАМЯТИ НСОШ № 2 ИМЕНИ Михаила Софроновича ЕГОРОВА» кинигэлэрэ толору бэлэмнэнэн баран үп-харчы көстүбэккэ тахсыбакка сыталлар.
• Саха сирин үөрэҕириитин туйгуна, педагогическай үлэ бэтэрээнэ, Саха Республикатыгар «Учууталлар династиялара», «Гражданскай килбиэн» бэлиэлэр кавалердара, Акана нэһилиэгин, Ньурба куоратын бочуоттаах олохтооҕо ЕГОРОВА КЛАВДИЯ ПЕТРОВНА бастакы Герой Ийэ Анастасия Егоровна бастакы сиэнэ. Клавдия Петровна Акана, Марха орто оскуолаларыгар, Маардааҕы профтехучилищеҕа, Ньурбатааҕы спортивнай оскуолаҕа оҕо-ыччаты иитиигэ күүскэ үлэлээбитин таһынан Варвара Андреевна Петрова хамаандатыгар киирэн улууспутун-оройуоммутун салайсыбыт, үгүс элбэх саҥа сүүрээннэри, хамсааһыннары киллэрсибит салайааччы буолар. Бу икки Далбар ийэ, аҕа уустарын туһунан кэпсэлтэн дьоро түгэн саҕаланна. Салҕыы Ньурба ытык кырдьаҕаһа Анастасия Петровна Егорова, Герой Ийэ, Түмүк нэһилиэгин олохтооҕо Дария Федоровна Яковлева, эбээ Настаа сиэнэ үөрэҕирии салаатын үтүө үлэһитэ буоларын таһынан уонунан сылларга Хаҥаласка дьахтар комитетын салайар күүстээх общественник, уус-уран ааҕыы маастара Елизавета Петровна Антонова, кини кыыһа, эбээ Настаа БАСТАКЫ ХОС сиэнэ Наталья Никитична, БАСТАКЫ ХОС-ХОС сиэн Валерия Гаврильевна Владимирова, БАСТАКЫ ХОС-ХОС-ХОС Сандаара Владимирова, учуутал кийииттэр Александра Спиридоновна, Мария Владимировна Ивановалар, уол сиэннэриттэн Ярослав Петрович Егоров кэрэ кэпсээннэринэн кыһыҥҥы чэбдик күн сааскылыы сылаас эйгэни үөскэттэ. Дондокова С.Б. салайааччылаах «Кыталык» култуура дыбарыаһыттан Ньурба ырыаһыт уолаттара Максим Федоров, Владимир Иванов, Егор Михайлов ийэ, олох, таптал туһунан ырыаларынан мустубут дьону истиҥ санаа кынатыгар олортулар.
ИЙЭ СЫЛААС АЛГЫҺЫНАН Ньурбаҕа бастакынан ГЕРОЙ ИЙЭ Анастасия Егоровна Ивановаҕа аналлаах тэрээһин муҥутуур чыпчаал түгэнинэн 4-5 оҕолорун төрөөбүт ийэлэргэ: Григорьева Анжела Олеговнаҕа, Яковлева Татьяна Афанасьевнаҕа, Угапьева Саргылана Алексеевнаҕа, Угапьева Екатерина Александровнаҕа оройуоммут олохтообут материнскай капиталын, «Мин Ньурбаҕа төрөөтүм» нобуору Ньурба оройуонун баһылыгын солбуйааччы Наталья Семеновна Петрова бар дьон иннигэр туттарыыта буолла.
Акана нэһилиэгин баһылыгын солбуйааччы Саргылана Васильевна нэһилиэгиттэн алта, Маартан библиотекарь Варвара Егоровна үс Герой Ийэни кытта сэттэ буолан, Өҥөлдьөттөн библиотекарь Валентина Васильевна кэлэн тэрээһиммитигэр кыттыыны ылан бардылар.
12 оҕону төрөтөн улаатыннарбыт, сиэн бөҕөтүн көрсүбүт кэрэ сыдьаайдаах, сылаас тулалаах Ньурбаҕа бастакынан Герой Ийэ аатын ылбыт Анастасия Егоровна Ивановаҕа аналлаах тэрээһин сааскылыы сырдык, сайыҥҥылыы сылаас, күһүҥҥүлүү дэлэгэй суһуму хаалларда. Тэрээһин Герой Ийэ алтыс көлүөнэтэ, хос-хос-хос сиэнэ, кырачаан Сандаара Владимировна ырыатынан, мустубут дьоҥҥо истиҥ баҕа санаатынан түмүктэннэ. Утум салҕанар, удьуор ууһуур…..

Маргарита Ноева.